PrEP cho phép những người chưa bị nhiễm HIV nhưng có nguy cơ cao lây nhiễm dự phòng HIV bằng cách uống mỗi ngày một viên, đây là một phần của chiến lược dự phòng HIV kết hợp. Nếu một người dùng PrEP phơi nhiễm với HIV qua quan hệ tình dục không an toàn hoặc tiêm chích ma túy, thì thuốc sẽ hoạt động để ngăn ngừa sự xâm nhập của vi-rút gây ra nhiễm HIV. PrEP rất hiệu quả khi dùng đúng cách, và đã được chứng minh là có hiệu quả làm giảm nguy cơ nhiễm HIV từ 92% trở lên. Từ năm 2015, Tổ chức Y tế Thế giới đã khuyến cáo mạnh mẽ PrEP là một lựa chọn dự phòng bổ sung, đây là một phần của chiến lược dự phòng HIV kết hợp cho những người có nguy cơ cao lây nhiễm HIV.
Bà Phan Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Phòng, Chống HIV AIDS
Phó giáo sư Phan Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Phòng, Chống HIV/AIDS Việt Nam (VAAC) cho biết: Việt Nam xây dựng và triển khai kế hoạch quốc gia về PrEP giai đoạn 2018-2020, với mục tiêu là cung cấp dịch vụ PrEP cho ít nhất là 7.300 người tại ít nhất là 11 tỉnh/thành vào năm 2020”. Điều này đã giúp Việt Nam trở thành nước thứ hai ở chấu Á, sau Thái Lan triển khai chương trình PrEP ở cấp quốc gia. “Để chăm sóc tốt cho những người tham gia PrEP, chúng tôi sẽ cung cấp đầy đủ kiến thức về dự phòng các bệnh lây truyền qua đường tình dục bao gồm cả HIV, đồng thời chúng tôi cũng sẽ đàm phán với các nhà cung ứng thuốc PrEP để giảm chi phí điều trị giúp cho những người có nhu cầu có thể dễ dàng tiếp cận PrEP.”
“Kể từ năm 2017, đã có 635 người sử dụng PrEP tại phòng khám của chúng tôi,” Bác sĩ Trần Lê Việt Thanh, Phòng Khám Glink chia sẻ. “Tỷ lệ duy trì điều trị khá cao do chúng tôi hỗ trợ khách hàng biết cách tạo thói quen dùng thuốc gắn với sinh hoạt trong cuộc sống hằng ngày của họ. Tôi hoàn toàn tin tưởng rằng PrEP đang cứu sống rất nhiều người ở Việt Nam và vì vậy tôi rất vui khi thấy PrEP sẽ trở nên sẵn có cho nhiều người cần nó.”
Bà Kimberly Green, Giám đốc dự án USAID_PATH Healthy Markets trả lời phỏng vấn báo chí
“Tôi đã tham gia sử dụng PrEP được gần một năm. Tôi cảm thấy rất vui vì được an toàn với sự lựa chọn tuyệt vời này,” anh Tuấn, một nhân viên văn phòng tại TP HCM nói. “Nhiều bạn bè của tôi “ghen tị” vì PrEP chưa có ở nơi họ sống — họ sẽ rất vui khi biết về việc mở rộng dịch vụ này trên toàn quốc! Tôi hy vọng nhiều người sẽ cân nhắc và dùng PrEP để bảo vệ bản thân và những người thân yêu của họ.”
Dự án Healthy Markets của USAID/PATH cũng đã làm việc với WHO, UNAIDS và các đối tác của PEPFAR để hỗ trợ Cục Phòng, Chống HIV/AIDS Việt Nam xây dựng chính sách, hướng dẫn triển khai và tài liệu tập huấn quốc gia nhằm hỗ trợ mở rộng chương trình PrEP. PrEP sẽ được triển khai mở rộng bắt đầu tại 9 tỉnh/ thành phố vào năm 2019 trước khi mở rộng ra 11 tỉnh/thành phố vào năm 2020.
“Việc khởi động chương trình quốc gia về PrEP tại Việt Nam là một mục tiêu dài hạn của PEPFAR và USAID,” Bà Mary Tarnowka, Tổng lãnh sự Hoa Kỳ cho biết. “Chúng tôi đánh giá rất cao cam kết của Bộ Y tế tiên phong tiếp cận các sáng kiến dự phòng HIV. Thông qua việc hợp tác với USAID để giới thiệu và triển khai mở rộng chương trình PrEP toàn quốc, chúng ta đang tiến gần hơn tới mục tiêu loại trừ HIV vào năm 2030.”
Ngọc Quang
