Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA,Luật Đất đai 2013 và Nghị định 44/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định việc định giá đất phải đảm bảo nguyên tắc "Giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường"; Quy định giá đất theo "Bảng giá đất" và "Giá đất cụ thể".
Tuy nhiên, hiện nay, giá đất trong bảng giá đất ở các địa phương được quy định thấp hơn so với giá đất phổ biến trên thị trường. Giá đất quy định trong Bảng giá đất của các địa phương chỉ tương đương khoảng 30-50% giá đất thị trường.
"Tại thành phố Hồ Chí Minh, Chính phủ đã ban hành Nghị định 104/2014/NĐ-CP quy định về khung giá đất. Trong đó, quy định giá đất tối đa tại đây là 162 triệu đồng/m2. Bảng giá đất của thành phố Hồ Chí Minh đã xác định 03 tuyến đường Đồng Khởi, Lê Lợi, Nguyễn Huệ (quận 1) áp dụng mức giá cao nhất, tính theo công thức: 162 triệu đồng/m2 + (162 x 30%) = 210,6 triệu đồng/m2. Mức giá này vẫn rất thấp so với giá thị trường hơn 01 tỷ đồng/m2 tại khu vực này", ông Châu nhấn mạnh.
Trong trường hợp tính giá đất tại các tuyến đường này theo hệ số điều chỉnh giá đất cho khu vực 1 (hệ số 2,1) theo Quyết định 09/2018/QĐ-UBND ngày 15/03/2018 của UBND TPHCM để xác định đơn giá thuê đất hàng năm, giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất để cho thuê… thì cũng chỉ có giá 210,6 triệu đồng x 2,1 = 442,26 triệu đồng/m2. Theo ông Châu, đây vẫn là mức giá thấp hơn giá thị trường hơn 1 tỷ đồng mỗi mét vuông.
Cơ chế và quy trình thực hiện công tác định giá đất cụ thể hiện nay trong nhiều trường hợp còn chậm, kéo dài 1 – 3 năm, chưa đáp ứng kịp tiến độ tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tính bồi thường… Từ đó dẫn đến quy trình hành chính xác định giá đất cụ thể để tính tiền sử dụng đất thiếu minh bạch, có sơ hở tạo cơ chế "xin – cho", "cưa đôi, cưa ba" làm thất thu ngân sách.
Để việc định giá đất được thực hiện theo tinh thần "giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường", đại diện HoREA kiến nghị bỏ quy định "Chính phủ ban hành khung giá đất định kỳ 5 năm một lần" tại Điều 113 Luật Đất đai. Đồng thời, sửa đổi Điều 114 theo hướng giao thẩm quyền cho cấp tỉnh chịu trách nhiệm ban hành Bảng giá đất và giá đất cụ thể.
Hiệp hội kiến nghị sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 114 Luật Đất đai, theo hướng giao thẩm quyền quyết định giá đất cụ thể do Ủy ban nhân dân cấp huyện trong trường hợp thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất đối với hộ gia đình, cá nhân; bổ sung đại diện người có đất thu hồi vào thành phần Hội đồng định giá đất.
Lan Nhi
Theo Trí thức trẻ