Khu đô thị mới Thủ Thiêm (Q.2) nhìn từ phía Q.1
ẢNH: NGỌC DƯƠNG
Người dân khiếu kiện gì?
Theo các dữ liệu từ Ban Tiếp công dân T.Ư (Thanh tra Chính phủ) và nhiều tài liệu Thanh Niên thu thập được cho thấy, từ năm 2009, người dân thuộc các phường An Khánh, Bình An và Bình Khánh thuộc Q.2, TP.HCM bắt đầu khiếu nại về việc đất của họ nằm ngoài ranh giới Dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm, được quy hoạch theo Quyết định 367 của Thủ tướng Chính phủ vào năm 1996 nhưng vẫn bị thu hồi từ giai đoạn 2002 và 2005. Việc tranh chấp, khiếu nại xảy ra ngày càng gay gắt khi người dân yêu cầu chính quyền Q.2 và sau đó là UBND TP.HCM đưa ra các căn cứ pháp lý trong việc thu hồi đất phục vụ Dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Do không được đáp ứng về thông tin một cách minh bạch, đầy đủ nên từ năm 2014, từ việc khiếu nại, một số hộ dân đã chuyển sang tố cáo, cho rằng chính quyền địa phương cấu kết nhau nhằm thâu tóm, chiếm đoạt đất đai. Nhiều hộ dân đã khiếu kiện vượt cấp lên các cơ quan T.Ư, Thanh tra Chính phủ; sau đó Thủ tướng Chính phủ nhiều lần chỉ đạo UBND TP.HCM phối hợp với nhiều bộ, ngành T.Ư giải quyết nhưng đến nay vẫn chưa dứt điểm.
Theo Ban Tiếp công dân T.Ư, khiếu nại, tố cáo của người dân Thủ Thiêm mang tính chất đông người, phức tạp với tổng cộng trên 70 hộ dân. Trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng ban Tiếp công dân T.Ư, cho biết việc người dân khiếu nại, tố cáo phức tạp kéo dài là do chính quyền cơ sở chưa đáp ứng được các yêu cầu về thông tin pháp lý trong thu hồi đất đối với người dân. Cụ thể, người dân yêu cầu các cơ quan chức năng TP.HCM đưa ra bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1/5.000 Dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm theo Quyết định 367 của Thủ tướng Chính phủ, vì đây là cơ sở pháp lý để chính quyền các cấp thực hiện nhiệm vụ quản lý và sử dụng đất đai, quản lý đô thị tại địa phương, cũng như xác định ranh giới nằm hay không nằm trong quy hoạch. Tuy nhiên, UBND TP.HCM đã không đưa ra được bản quy hoạch gốc này mà dẫn chiếu từ nhiều quy định khác. Từ đó khiến người dân cho rằng chính quyền địa phương không minh bạch.
Ban Tiếp công dân T.Ư trong nhiều nỗ lực chuyển đơn cũng như hỏi các cơ quan chức năng, kể cả cơ quan ở T.Ư về bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1/5.000 cũng đều nhận được câu trả lời “không có” hoặc “chưa tìm thấy”.
Từ tháng 9.2016, thực hiện theo chỉ đạo của Phó thủ tướng Trương Hòa Bình về việc giải quyết dứt điểm các vụ khiếu nại tố cáo đông người tại TP.HCM, Bộ Xây dựng đã có Văn bản số 2097 ngày 26.9.2016 gửi Thủ tướng cho biết hồ sơ kèm bản vẽ kèm theo Quyết định số 367 là có thật nhưng “đến nay, các đơn vị chức năng của Bộ Xây dựng không còn lưu các bản vẽ liên quan đến Quyết định 367 nêu trên”!
UBND TP.HCM đã điều chỉnh quy hoạch Thủ Thiêm?
Từ nhiều thông tin được khẳng định từ UBND TP.HCM và các cơ quan quản lý khác cho thấy Dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chính thức theo Quyết định 367/TTg ngày 4.6.1996 với các nội dung chính: quy mô lập diện tích quy hoạch là 930 ha, trong đó khu đô thị mới 770 ha và quy mô tái định cư là 160 ha. Thời điểm này, Thủ Thiêm vẫn thuộc H.Thủ Đức, chưa thuộc Q.2 như hiện nay.
Từ năm 2002, Thủ tướng có Công văn số 190 cho phép UBND TP.HCM thực hiện việc thu hồi đất xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Sau đó, đến năm 2005, khu đô thị này được điều chỉnh theo Quyết định số 6565/QĐ-UBND của UBND TP.HCM ngày 27.12.2005. Theo tìm hiểu của Thanh Niên, tại Quyết định số 6565 do Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Đua ký, đã duyệt quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm tỷ lệ 1/5.000 với các nội dung chính: có diện tích quy mô khu trung tâm là 737 ha, trong đó khu đô thị phát triển mới là 657 ha, khu đô thị chỉnh trang là 80 ha. Tổng số dân định cư là 130.000 người...
Đáng chú ý, tại điều 2 của Quyết định 6565 nêu rõ: “Quyết định này thay thế Quyết định 367/TTg ngày 4.6.1996 của Thủ tướng Chính phủ”. Được biết, Quyết định 6565 của UBND TP.HCM thời điểm đó được căn cứ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ theo Văn bản số 1642 ngày 24.11.2003, do Phó thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ký.
Liên quan đến Quyết định 6565, năm 2016, Bộ Xây dựng sau khi không tìm thấy bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1/5.000 Dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm đã cho rằng về mặt pháp lý thì quy mô diện tích của khu đô thị mới Thủ Thiêm sẽ căn cứ theo các văn bản của cấp có thẩm quyền từ thời điểm Quyết định 6565 có hiệu lực (?).
Theo Báo Thanh Niên