Tuy nhiên, tỉnh "phanh gấp" lại, cho rằng TP cho doanh nghiệp tiêu thụ nội địa khối lượng cát nạo vét là trái qui định, vượt thẩm quyền. Sự việc diễn ra vào ngày 25/4/2018, theo hợp đồng 3 bên giữa Công ty CP Thương mại VN Gold Sand có ký hợp đồng thỏa thuận vận chuyển cát với DNTN Bảo Châu (nay Cty TNHH MTV Bảo Châu-Phú Yên), Cty TNHH TM-DV Đại Long nhằm tận thu cát nạo vét tại bãi cửa Đà Diễn sông Đà Rằng (TP Tuy Hòa), Phú Yên. Khi tàu Trung Huy 588 đến neo đậu để vận chuyển cát thị bị tạm giữ, mà không rõ lý do hơn 1 tháng qua.
Tàu bị tạm giữ không lý do, doanh nghiệp thiệt hại nặng
Ngày 26/4, Chánh văn phòng UBND tỉnh Phú Yên Đào Mỹ ký Thông báo 261 nêu kết luận của Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nguyễn Chí Hiến cho rằng: "Ngày 25/4, phía ngoài cửa biển Đà Diễn xuất hiện 01 chiếc tàu mang tên Chung Huy 588 (thực tế là Trung Huy 588). Theo báo cáo Cảng vụ Hàng hải Qui Nhơn tại Vũng Rô và căn cứ quy định pháp luật hàng hải và thông báo 1006 của TP Tuy Hòa cho phép chiếc tàu trên vào neo đậu để lấy hàng".
Thông báo 261 tiếp tục nêu rõ: "Giao Cảng vụ Hàng hải Qui Nhơn tại Vũng Rô phối hợp với chỉ huy Bộ độ Biên phòng tình chỉ đạo lực lựng chức năng yêu cầu tàu Trung Huy 588 đang neo đậu phía ngoài cửa biển Đà Diễn rời khỏi hải phận Phú Yên trong ngày 26/4/2018". Tuy nhiên, đến ngày 27-4, tàu chuẩn bị làm thủ tục để lên đường trả hàng tại TP.HCM thì đại diện Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn yêu cầu tàu phải vào cảng Vũng Rô.
Thông báo của UBND tỉnh Phú Yên khiến mọi việc bế tắc
Từ đó tới nay đã gần 40 ngày trôi qua, chủ tàu Trung Huy 588 bị tạm giữ mà không biết vi phạm điều gì. Cty CP Thương mại VN Gold Sand đã nhiều lần làm đơn khiếu nại đến Cảng vụ Hàng hải Quy Nhơn tại Vũng Rô và UBND TP Tuy Hòa về việc không cho phép tàu rời cảng. Còn phía Cảng vụ không làm thủ tục cho tàu rời cảng, mà không xác định rõ nguyên nhân đã gây thiệt hại hàng tỷ đồng về kinh tế cho doanh nghiệp và chủ tàu.
Theo ông Nguyễn Văn Nguyên, thuyền trưởng tàu Trung Huy 588, cứ ngỡ đưa tàu vào cảng Vũng Rô để làm thủ tục cho thuận tiện nhưng khi ông Nguyên đề nghị làm thủ tục cho tàu rời cảng thì Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn tại Vũng Rô (cảng vụ) không thực hiện mà chẳng giải thích lý do?"Hơn một tháng trôi qua, vẫn không có cơ quan, đơn vị chức năng nào giải quyết dứt điểm vụ việc cho chúng tôi”, ông Nguyên ngán ngẩm cho biết.
Tàu Trung Huy 588 bị tạm giữ không rõ lý do hơn 1 tháng qua
Đại diện Công ty Trung Huy cũng khẳng định "Tàu Trung Huy 588 của chúng tôi không vi phạm pháp luật, nhưng lại bị cơ quan chức năng tuýt còi, còn Cảng vụ Qui Nhơn tại Vũng Rô lại không cấp phép rời khỏi cảng. Chúng tôi trực tiếp đến gặp đại diện cảng vụ hỏi thì đùn đẩy trách nhiệm. Công ty Trung Huy đã có nhiều công văn đề nghị đại diện cảng vụ trả lời vì sao không làm thủ tục cho tàu rời cảng… Tuy nhiên, đến nay cảng vụ im lặng”..
Cty CP Thương mại VN Gold Sand đã làm đơn khiếu nại đến Cảng vụ Hàng hải Quy Nhơn tại Vũng Rô và UBND TP Tuy Hòa về việc không cho phép tàu rời cảng.
Là đơn vị có trách nhiệm và quyền lợi liên quan,Cty TNHH MTV Bảo Châu đã có công văn gửi UBND tỉnh Phú Yên, Sở NN-PTNT và UBND TP Tuy Hòa về giải quyết khối lượng bùn cát nạo vét luồng lách tạm thời tại khu vực cửa biển Đà Diễn.Bởi theo hợp đồng, Công ty Bảo Châu đã làm đúng pháp luật, ứng tiền tư nhận ra nạo vét luồng cho tại cửa biển Đà Diễn tạo điều kiện tàu cá đang neo đậu ở cảng cá Đông Tác ra khơi, nạo vét luồng tạm thời ra vào cảng cá phường 6 , để tàu thuyền ngư dân ra khơi kịp thời vụ.CtyBảo Châu cho biết, đã thi công hoàn thành khối lượng các hạng mục nạo vét tạm thời khu vực cửa biển Đà Diễn, với tổng kinh phí nạo vét và vận chuyển hơn 19 tỷ đồng.
Ai chịu trách nhiệm thiệt hại tàu Trung Huy 588?
Về sự việc tàu Trung Huy 588 bị neo giữ vô cớ tại cảng Vũng Rô mà không được làm thủ tục xuất cảng khiến cho dự luận bức xúc. Theo báo cáo của cảng vụ tại cuộc họp, thì căn cứ quy định pháp luật về hàng hải và thông báo của UBND TP Tuy Hòa, cảng vụ cho phép chiếc tàu trên vào neo đậu để lấy hàng.
Trả lời phỏng vấn của phóng viên, Đại tá Nguyễn Văn Minh, Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy biên phòng tỉnh Phú Yên, khẳng định tàu Trung Huy 588 chưa có vi phạm gì. Còn đại diện Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn cũng xác định tàu này có đầy đủ thủ tục pháp lý.
Văn phòng UBND tỉnh tiếp tục đổ lỗi cho TP Tuy Hòa chịu trách nhiệm
Vậy lý do gì tàu không vi phạm nhưng bịUBND tỉnh Phú Yên đã yêu cầu cảng vụ và Bộ đội Biên phòng tỉnh chỉ đạo lực lượng chức năng yêu cầu tàu Trung Huy 588 đang neo đậu phía ngoài cửa biển Đà Diễn rời khỏi hải phận tỉnh Phú Yên trong ngày 26/4. Tuy nhiên thay vì trục xuất theo chỉ đạo của tỉnh, cảng vụ yêu cầu đưa tàu vào neo đậu tại cảng Vũng Rô đến nay.
Trao đổi với chúng tôi, đại diện cảng vụ cho hay tàu Trung Huy 588 không vi phạm gì, hàng chở trên tàu là cát, có nguồn gốc rõ ràng.“Nguồn gốc hàng rõ rồi nhưng chủ hàng chưa có giấy của chính quyền tỉnh Phú Yên là được xuất bán ra ngoài hay không. Tỉnh nói phải làm rõ vấn đề này mà chưa làm rõ nên chưa thể cấp phép cho tàu đi” - đại diện cảng vụ nói.
Trả lời Phóng viên vấn đề này, ông Đào Mỹ, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Phú Yên cho biết, “Sao cảng vụ lại yêu cầu đưa tàu vô cảng Vũng Rô làm gì? Vì sao không cho rời cảng?”
Trước câu hỏi vì sao tàu không vi phạm nhưng UBND tỉnh lại yêu cầu trục xuất, chánh văn phòng UBND tỉnh nói: “Cảng vụ nói tàu đầy đủ thủ tục pháp lý thì cho neo đậu. Nhưng tôi hỏi ông vào nhà tôi đậu để làm gì! Ông đến nhà tôi làm gì? Ai đóng dấu cho phép thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”.
Theo ông Mỹ, lý do yêu cầu trục xuất là tàu vào chở cát. Tuy nhiên, ông Mỹ không nói hàng này hợp pháp hay không. UBND tỉnh cũng không chỉ đạo làm rõ nguồn hàng. Ông Mỹ viện dẫn thông báo của UBND tỉnh và đổ mọi trách nhiệm lên TP Tuy Hòa: “Mọi tranh chấp liên quan đến hợp đồng vận chuyển của chiếc tàu trên và thiệt hại nếu có thì UBND TP Tuy Hòa hoàn toàn chịu trách nhiệm về mặt pháp lý và hậu quả xảy ra”.
“Hiện UBND tỉnh đang giao UBND TP Tuy Hòa giải quyết. Còn việc xử lý con tàu thuộc trách nhiệm của cảng vụ” - chánh văn phòng tỉnh Phú Yên nói.
Ông Huỳnh Anh Văn, Trưởng phòng pháp chế Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn, cho rằng:"Việc trục xuất tàu là không đúng và cảng vụ cũng không phải giữ tàu. Nếu tàu không chở hàng thì đã làm thủ tục cho tàu đi rồi. Nhưng vì tàu này đang chở lô hàng mà theo quyết định của UBND tỉnh không cho xuất đi, nên cảng vụ không làm thủ tục cho tàu đi được. Cảng vụ cũng đã giải thích cho chủ tàu".
Ông Văn cũng cho hay, xét về lô hàng trên tàu này được UBND TP ký với DNTN Bảo Châu là hợp pháp. Tuy nhiên, tỉnh cho rằng UBND TP vượt cấp cho DN tiêu thụ nội địa khối lượng cát đã nạo vét. Chính vì lùm xùm, mâu thuẫn giữa UBND TP Tuy Hòa và Văn phòng UBND tỉnh Phú Yên, nên cảng vụ chưa thấy tín hiệu gì từ phía địa phương thông báo lô hàng trên hợp pháp nên dẫn đến sự việc trên.
Trước sự việc bức xúc trên, ngày 2/5 vừa qua, Công ty Bảo Châu Phú Yên là doanh nghiệp có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến việc xã hội hóa, tự bỏ tiến túi ra nạo vét để tận thu cát đã đề nghị các cấp chính quyền có trách nhiệm liên quan trong vụ việc tàu Trung Huy 588 bị tạm giữ."Chính quyền tỉnh Phú Yên và TP Tuy Hòa phải ngồi lại để giải quyết thống nhất cho doanh nghiệp, nhằm hạn chế rủi ro thiệt hại về kinh tế, ảnh hưởng đến các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, phù hợp với Chỉ thị 03/CT-TTg về việc tăng cường lực thực thi chính sách, pháp luật về khoáng sản thì cát được vận chuyển tiêu thụ nội địa" đại diện Công ty Bảo Châu cho biết.
Các doanh nghiệp đồng kiến nghị Thanh tra Chính phủ xem xét, kiểm tra các văn bản qui định của UBND tỉnh Phú Yên nhằm giải quyết dứt điểm vụ việc xã hội hóa nạo vét khơi thông luồng lạch khu vực cửa Đà Diễn. Trong đó, tỉnh Phú Yên cho rằng nhà đầu tư chỉ nạo vét mà không đề cập đến việc tận thu khối lượng cát sau nạo vét là vô lý. Chẳng lẽ doanh nghiệp đầu tư hàng chục tỷ đồng vào xã hội hóa nạo vét rồi khi tận thu nguồn cát nạo vét thì bị ngăn cấm?
Trần Lê/Theo PLTP, tổng hợp
