Trong năm 2020 và 2021, ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 khiến các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu của Việt Nam gặp khó khăn lớn trong việc duy trì các hoạt động xúc tiến thương mại (XTTM), do không có cơ hội tham gia trực tiếp các hội chợ, triển lãm trong nước và nước ngoài. Linh hoạt với bối cảnh này, Cục XTTM (Bộ Công Thương) đã tăng cường triển khai đa dạng các giải pháp ứng dụng các nền tảng công nghệ thông tin, kỹ thuật số để hỗ trợ DN trong hoạt động kết nối giao thương xúc tiến xuất khẩu.
XTTM trên môi trường số phát huy hiệu quả
Bằng việc chủ động cũng như phối hợp triển khai hàng loạt các hoạt động XTTM trực tuyến như các hội thảo, hội nghị kết nối cung-cầu trực tuyến với các địa phương trên toàn quốc cũng như với các đối tác quốc tế phần nào đã hỗ trợ được các DN, địa phương trong kết nối, tiêu thụ sản phẩm. Đáng chú ý, ngoài hội nghị kết nối cung-cầu với các địa phương, hội nghị kết nối trực tuyến với các đối tác, bạn hàng quốc tế lớn, 2021 là năm đầu tiên tổ chức thí điểm triển khai cho các DN Việt Nam tham gia triển lãm từ xa ở các hội chợ, triển lãm uy tín lớn.
Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục XTTM cho biết, năm 2021, Bộ Công Thương trực tiếp triển khai, hướng dẫn, phối hợp các địa phương tổ chức trên 1.000 hội nghị trực tuyến hoặc kết hợp trực tiếp và trực tuyến trên cả nước, hàng triệu phiên giao thương trực tuyến, hỗ trợ hàng triệu lượt DN thực hiện XTTM trực tuyến. Bên cạnh đó, việc tham gia hoặc tổ chức các hội chợ, triển lãm trong nước và quốc tế cũng được tổ chức trên môi trường số.
Đây cũng là năm đầu tiên Cục XTTM tổ chức thí điểm triển khai cho các DN Việt Nam tham gia triển lãm từ xa ở các hội chợ, triển lãm uy tín lớn như Hội chợ Trung Quốc-ASEAN; Hội chợ hoa quả quốc tế Quảng Châu (Trung Quốc); Hội chợ quốc tế Thành Đô-Tứ Xuyên (Trung Quốc); Hội chợ nhập khẩu quốc tế tại Thượng Hải (Trung Quốc)… Theo đó, DN không cần có mặt mà chỉ gửi sản phẩm của DN tới ban tổ chức hội chợ, triển lãm để họ trưng bày trực tiếp. Việc kết nối, trao đổi thông tin giữa DN Việt Nam với đối tác nước ngoài sẽ thực hiện qua các nền tảng số như hội nghị giao thương kinh tế số của ban tổ chức cung cấp.
Đánh giá XTTM trên môi trường số đã trở thành giải pháp có hiệu quả để hỗ trợ DN kết nối với thị trường trong bối cảnh dịch bệnh, ông Vũ Bá Phú cho rằng, thời gian tới, đây cũng là phương thức phù hợp với tiến trình chuyển đổi số quốc gia và xu thế thương mại quốc tế. “Hoạt động XTTM trên môi trường số đã giúp DN xuất khẩu Việt Nam tiết kiệm chi phí, tăng tốc độ, rút ngắn khoảng cách và thời gian, tăng phạm vi và số lượng tiếp cận thị trường, khách hàng tiềm năng, qua đó đóng góp vào thành tích xuất khẩu tích cực của cả nước trong 2 năm qua”, lãnh đạo Cục Xúc tiến thương mại nói.
Lợi ích của người tiêu dùng vẫn phải là tối thượng
Để tận dụng các cơ hội từ sự phục hồi các thị trường xuất khẩu sau khi dịch Covid-19 được kiểm soát, Bộ Công Thương xác định sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tạo điều kiện cho DN tham gia hiệu quả hoạt động XTTM khai thác thị trường xuất khẩu, tìm kiếm thị trường nhập khẩu hiệu quả.
Cùng với đó, tăng cường hoạt động nâng cao nhận thức và xây dựng năng lực cho các DN xuất khẩu, tư vấn và hỗ trợ xây dựng lộ trình cho DN về chuyển đổi số trong XTTM để các DN nắm bắt xu hướng thị trường toàn cầu, sẵn sàng thích nghi và áp dụng hiệu quả trong kết nối, giao dịch với các đối tác nước ngoài…
Theo bà Trần Thị Phương Lan, Quyền Giám đốc Sở Công Thương TP Hà Nội, để đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu của thành phố, thời gian qua Bộ Công Thương kịp thời tháo gỡ khó khăn về những vướng mắc liên quan đến chính sách xuất nhập khẩu và chính sách phát triển hạ tầng logistics, giúp thành phố triển khai hiệu quả, đúng tiến độ các dự án hỗ trợ phát triển thương mại.
“Bộ Công Thương đã tăng cường phối hợp tổ chức các chương trình XTTM theo hình thức trực tiếp và trực tuyến vào thị trường truyền thống và tiềm năng trong nước cũng như nước ngoài. Đề nghị Bộ tiếp tục chỉ đạo hướng dẫn kịp thời về chủ trương chính sách và cập nhật thường xuyên về tình hình thị trường quốc tế để có các biện pháp thích nghi, phù hợp với hoàn cảnh mới khi dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp”, bà Lan mong muốn.
Đánh giá cao phương thức XTTM trực tuyến, ông Tô Hoài Nam, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam chỉ rõ, XTTM trực tuyến chi phí chỉ bằng 1/10 so với xúc tiến trực tiếp nhưng đem lại hiệu quả gấp nhiều lần. Ưu điểm vượt trội của kênh XTTM trực tuyến là rút ngắn khoảng cách giữa các đối tác, khách hàng và DN.
Để làm tốt công tác XTTM trong năm 2022, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh chỉ rõ, điều đầu tiên DN ý thức hơn nữa đến việc tạo ra các sản phẩm xanh, sạch, được sản xuất theo phương thức bền vững nhất, coi lợi ích của người tiêu dùng là tối thượng. “Hơn nữa, phải quan tâm đến môi trường pháp lý của chuyển đổi số, chú ý đến phương tiện và mô hình chuyển đổi số, đặc biệt là chú trọng đào tạo kỹ năng cho DN đi lên trong môi trường số…”, ông Trần Quốc Khánh nói.
Bên cạnh những kết quả đạt được, ông Trần Quốc Khánh cũng chỉ rõ, hoạt động XTTM của Việt Nam còn nhiều khoảng trống đòi hỏi phải nỗ lực hơn để nâng cao hiệu quả, nhằm duy trì và phát triển xuất nhập khẩu bền vững dựa trên các kế hoạch XTTM trung hạn, có tính căn cơ. Điều này hướng tới mục tiêu vừa tận dụng được cơ hội thị trường quốc tế phục hồi sau đại dịch Covid-19, vừa phù hợp với năng lực tham gia và nguồn lực của Việt Nam.
Do vậy, thời gian tới, Bộ Công Thương cũng xác định chú trọng các chương trình XTTM trung và dài hạn đối với một số ngành hàng xuất khẩu chủ lực, có trọng tâm, trọng điểm trong từng giai đoạn; phối hợp, lồng ghép hoạt động xúc tiến xuất khẩu ở Trung ương với địa phương và với công tác xây dựng, quảng bá và phát triển thương hiệu ngành hàng./.