Công điện số 1583/CĐ-VPCP gửi Bộ trưởng các Bộ: Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công an, Giao thông vận tải và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, nêu rõ:
Vừa qua, một số báo điện tử đã phản ánh thông tin về việc nhiều doanh nghiệp xuất khẩu điều có nguy cơ mất hàng trăm triệu USD. Về việc này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có kiến chỉ đạo như sau:
Giao Bộ trưởng các Bộ: Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công an, Giao thông vận tải và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam theo chức năng, nhiệm vụ khẩn trương phối hợp với Hiệp hội Điều Việt Nam và các cơ quan, đơn vị liên quan kiểm tra, làm rõ nguyên nhân để có biện pháp xử lý, hỗ trợ theo thẩm quyền bảo đảm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp, phù hợp với quy định của pháp luật trong nước và quốc tế, kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ những khó khăn, vướng mắc vượt thẩm quyền.
Trước đó, Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) cho biết, có 36 container bị mất quyền kiểm soát. Trong công văn hỏa tốc của Vinacas gửi các Bộ ngành chiều tối 8/3, đơn vị này cho biết đã nhận nhiều đơn kêu cứu về việc một loạt doanh nghiệp Việt Nam đã ký hợp đồng thông qua Công ty môi giới Kim Hạnh Việt xuất khẩu nhân điều sang Italy.
Hiện nay, lô hàng đã trên đường vận chuyển đến các cảng của Italy. Đến thời điểm này các doanh nghiệp đều gặp tình trạng chung về việc liên tục bị thay đổi mã số định danh nhận diện ngân hàng. Trong đó những hồ sơ nhờ thu từ ngân hàng Việt Nam gửi tới ngân hàng Thổ Nhĩ Kỳ và Italy đều gặp trục trặc trong vấn đề xác nhận danh tính đối tác đã mua hàng từ Việt Nam.
Sau khi ngân hàng của người mua nhận được bộ chứng từ thì thông báo người mua không phải khách hàng của họ và phía ngân hàng đã trả lại những bộ chứng từ nhưng không ghi rõ trả theo hình thức nào, không cung cấp số vận đơn cho ngân hàng Việt Nam cho dù ngân hàng Việt Nam đã gửi rất nhiều điện liên hệ nhưng vẫn không trả lời.
Đáng lo ngại, hồ sơ gửi đến ngân hàng tại Italy, phía ngân hàng sở tại thông báo cho ngân hàng Việt Nam dù đã nhận được bộ chứng từ nhưng là các bản copy không phải bản gốc. Hiện tại, các doanh nghiệp rất lo lắng vì không biết bộ chứng từ gốc đang ở đâu. Trong khi đó, bất cứ ai có bộ chứng từ gốc đều có thể đến gặp hãng vận chuyển để nhận hàng.
Nhận định đây là một vụ lừa đảo lớn vì số lượng lên đến gần 100 container có giá trị hàng trăm triệu USD, các doanh nghiệp đã gửi đơn kêu cứu mong muốn được hỗ can thiệp với các cơ quan có thẩm quyền và hãng tàu đề nghị các hãng tàu trên áp dụng biện pháp “Khẩn cấp” - tạm thời giữ lại các lô hàng đang nằm tại cảng và sẽ đến cảng, không giải phóng hàng cho người nhận ngay cả trong trường hợp họ trình vận đơn gốc; Chỉ cho phép giải phóng hàng khi nhận được xác nhận từ các công ty chủ hàng./.