Đó là các dự án: Cải tạo, nâng cấp đoạn Hà Nội - Vinh, đoạn Vinh - Nha Trang, đoạn Nha Trang - Sài Gòn, tuyến đường sắt khu vực đèo Khe Nét, cải tạo nâng cấp các ga trên các tuyến đường sắt phía Bắc, và nâng cấp cầu đường sắt Đuống (tuyến vận tải thủy sông Đuống)...
Trong đó, đoạn tuyến Nha Trang - Sài Gòn và tuyến đường sắt Hà Nội - TP.HCM sẽ phấn đấu khởi công vào cuối năm 2022.
Đối với công tác thực hiện đầu tư đối với đường sắt quốc gia, báo cáo của Chính phủ cho biết, trong bối cảnh nguồn lực đầu tư còn nhiều khó khăn, thời gian vừa qua các dự án chủ yếu tập trung vào mục tiêu cải tạo, nâng cấp, bảo đảm an toàn đồng thời từng bước nâng cao năng lực chạy tàu đối với các tuyến đường sắt hiện có, tập trung vào hai tuyến trọng yếu là Hà Nội - TP.HCM và Hà Nội - Lào Cai.
Đối với các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, Bộ Giao thông vận tải đang khẩn trương hoàn thành đầu tư bốn dự án cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội - TP.HCM với tổng mức đầu tư khoảng 7.000 tỷ đồng từ nguồn dự phòng kế hoạch trung hạn giai đoạn 2016 - 2020.
Ngoài dự án nêu trên, Bộ Giao thông Vận tải cũng đang triển khai công tác chuẩn bị đầu tư một số tuyến mới quan trọng, như: tuyến Vành đai phía đông Hà Nội, tuyến TP.HCM - Cần Thơ, tuyến Biên Hòa - Vũng Tàu, tuyến Thủ Thiêm - Long Thành... Mục tiêu để kết nối các cảng cửa ngõ quốc tế, sân bay quốc tế, đầu mối giao thông, làm cơ sở xem xét đưa vào kế hoạch trung hạn giai đoạn tiếp theo.
Ban quản lý Dự án đường sắt cho biết, trong số sáu dự án cải tạo, nâng cấp đoạn tuyến đường sắt, Ban đang khẩn trương thực hiện các bước, phấn đấu khởi công dự án cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt Nha Trang – Sài Gòn và tuyến Hà Nội – TP.HCM vào cuối năm 2022. Các dự án cải tạo, nâng cấp các đoạn tuyến còn lại dự kiến sẽ khởi công vào quý I hoặc quý II-2023. Riêng tuyến đường sắt khu vực đèo Khe Nét (tuyến đường sắt Hà Nội - TP.HCM), hiện các đơn vị chức năng đang thẩm định thiết kế kỹ thuật, dự kiến sẽ khởi công trong năm 2023.
Trước đó, Thủ tướng đã có Công văn số 893/TTg-CN gửi Bộ Giao thông vận tải về việc báo cáo Quốc hội về thực hiện chính sách phát triển giao thông vận tải đường sắt và việc sử dụng ngân sách nhà nước đầu tư cho giao thông vận tải đường sắt, do Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Văn Thành ký, ngày 05/10/2022.
Trong đó, Thủ tướng giao Bộ Giao thông vận tải tiếp thu ý kiến của các thành viên chính phủ, hoàn thiện và chịu trách nhiệm toàn diện về nội dung, số liệu báo cáo, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ và thay mặt Chính phủ ký báo cáo gửi Quốc hội.
Được biết, dự án cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội - TP.HCM đoạn Sài Gòn - Nha Trang với tổng mức đầu tư gần 1.099 tỷ đồng, nguồn vốn ngân sách nhà nước trung hạn 2021 - 2015, đã được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt vào giữa tháng 8/2022 vừa qua. Dự án có tổng chiều dài 411 km, có điểm đầu tại ga Nha Trang tại Km1314+930 và điểm cuối tại ga Sài Gòn tại Km1726+200. Tiến độ thực hiện dự án bắt đầu từ 2022 - 2025.
Bố trí kế hoạch vốn theo tiến độ thực hiện dự án như sau: Năm 2022 khoảng 80 tỷ đồng; năm 2023 khoảng 350 tỷ đồng; năm 2024 khoảng 400 tỷ đồng và năm 2025 là 269 tỷ đồng. Dự án được triển khai xây dựng trên địa bàn sáu tỉnh/thành phố có tuyến đường sắt đi qua, gồm: Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Bình Dương và TP.HCM.