Có dấu hiệu của việc cấu thành tội phạm?
Cụ thể,Công ty TNHH SXTM Tân Phú (Công ty Thiên Phú) là chủ đầu tư 03 dự án, Khu dân cư (KDC) Mỹ Phước 4 (huyện Bến Cát, Tỉnh Bình Dương) với tổng diện tích 355.918,59m² (trong đó: Đất nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất là 176.045,99m², Đất không thu tiền sử dụng đất là: 179.872,6m²). Dự án KDC Cầu Đò (huyện Bến Cát, Tỉnh Bình Dương) với tổng diện tích 405.620,4m² (trong đó: Đất nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất là 287.260,6m², Đất không thu tiền sử dụng đất là 178.359,5m²). KDC Hòa Lân (TX. Thuận An, Tỉnh Bình Dương) với tổng diện tích 490.765,1m² (trong đó: Đất nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất là 243.912m², đất không thu tiền sử dụng đất là 246.853,1m²).
Agribank Chợ Lớn nơi bị tố nhiều sai phạm trong vụ việc đấu giá dự án KDC Hoà Lân (Bình Dương).
Trong thời gian thực hiện dự án trên, Công ty có vay của Ngân hàng Agribank chi nhánh Chợ Lớn (Agribank Chợ Lớn) bằng các hợp đồng tín dụng (HĐTD) như: HĐTD số 28.0307.15/HĐTD ngày 20/3/2007; HĐTD số 03.519/HĐTD ngày 1/7/2003; HĐTD số 16.1003.32/HĐTD ngày 28/10/2003; HĐTD số 16.1003.34/HĐTD ngày 28/10/2003. Ngoài ra, có hai hợp đồng thế chấp (HĐTC) số 6220-LAV-2011.00301/TC ngày 15/3/2011 (đất nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất, không được công chứng, không được đăng ký giao dịch bảo đảm) và HĐTC số 6220-LAV-200300/TC ngày 15/3/2011 (đất nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất, được công chứng và có đăng ký giao dịch bảo đảm, và phụ lục sửa đổi ngày 15/2/2017).
Do biến động thị trường ảnh hưởng đến khả năng trả nợ vay, công ty đã đồng ý để Agribank Chợ Lớn thu hồi và mang ra tổ chức bán đấu giá theo đúng quy định của Pháp luật, nhằm thu hồi nợ vay.
Nhà nước và doanh nghiệp thiệt hại hơn 2,723 tỷ đồng
Điều đáng nói, việc Agribank Chợ Lớn cùng Công ty cổ phần đấu giá Nam Sài Gòn (Công ty Nam Sài Gòn) tổ chức bán đấu giá tài là quyền sử dụng đất của ba dự án đều vi phạm điều cấm của pháp luật, có hành vi làm trái nhiệm vụ được giao đã gây thất thoát đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước.
Từ những sai phạm của Agribank Chợ Lớn và Công ty Nam Sài Gòn trong vụ việc đấu giá KDC Hoà Lân khiến Nhà nước và doanh nghiệp thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng.
Thứ nhất, Agribank Chợ Lớn và Công ty Nam Sài Gòn đã tổ chức bán đấu giá đất Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất của cả ba dự án là 605.085,2m² (Dự án khu dân cư Cầu Đò là: 178.359,5m²; Dự án khu dân cư Mỹ Phước 4 là: 179.872,6m²; Dự án khu dân cư Hòa Lân là: 246.853,1m²). Vi phạm khoản 2 điều 118 và khoản 2 điều 173 Luật đất đai 2013. Theo đó, “Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất không có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê quyền sử dụng đất; thế chấp, bảo lảnh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất”.
Thứ hai, Agribank Chợ Lớn và Công ty Nam Sài Gòn trong quá trình tổ chức bán đấu giá 3 dự án nêu trên được cho có hành vi cố ý làm trái công vụ được giao khi Công ty Thuận Lợi và Công ty Kim Oanh (doanh nghiệp trúng đấu giá) vi phạm quy chế bán đấu giá và thông báo bán đấu giá cũng như vi phạm thời hạn thanh toán tiền trúng đấu giá sau 45 ngày kể từ ngày trúng đấu giá.
Tuy nhiên, Công ty Nam Sài Gòn và Agribank Chợ Lớn không hủy kết quả bán đấu giá để tổ chức bán đấu giá lại tài sản. Dưới góc nhìn pháp luật đã vi phạm khoản 1 điều 48 của Nghị định số 17/2010/NĐ-CP ngày 4/3/2010 và khoản 2 điều 422 BLDS 2015 về chấm dứt hợp đồng thỏa thuận và điều 424 BLDS 2015 về hủy bỏ hợp đồng do chậm thực hiện nghĩa vụ.
Đáng lý, phải huỷ kết quả đấu giá tài sản của 3 dự án trên nhưng đơn vị tổ chức đấu giá tiếp tục thực hiện đấu giá gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng làm thất thoát hơn 142 tỷ đồng. Cụ thể, tại dự án KDC Cầu Đò và Khu A - Mỹ Phước 4 là hơn 34 tỷ đồng. Dự án khu B – Mỹ Phước 4 là hơn 11,5 tỷ đồng. Dự án KDC Hòa Lân là 96,3 tỷ đồng.
Theo điều 219/BLHS/2015 (tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí) hoàn toàn có dấu hiệu việc cấu thành tội phạm. Mặt khác, Công ty Nam Sài Gòn do ông Nguyễn Việt Hưng (là em vợ của ông Phạm Đăng Bộ - Giám đốc Agribank Chợ Lớn) ông Hưng vừa làm phó phòng hành chính nhân sự, trưởng phòng pháp chế thành viên hội đồng tín dụng, ủy viên hội đồng xử lý tài sản tại Agribank Chợ Lớn. Hơn thế nữa, ông Hưng còn là cổ đông sáng lập ra Công ty Nam Sài Gòn giữ chức Chủ tịch hội đồng quản trị với vốn góp 76% vốn điều lệ, đang quản lý điều hành Công ty Nam Sài Gòn. Vấn đề này đã vi phạm điều cấm của pháp Luật tại khoản 2, điều 18 Luật kinh doanh năm 2014, điểm d khoản 2 điều 13 Luật doanh nghiệp 2005, điểm b, khoản 1, điều 37 Luật phòng chống tham nhũng 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2007, 2012). Cán bộ lãnh đạo, quản lý nghiệp vụ trong doanh nghiệp nhà nước không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam.
Đơn cử riêng dự án Hoà Lân, theo chứng thư thẩm định số 403/2015/CT – VALUCO ngày 12/5/2010 thì Công ty Valuco định giá luôn cả phần đất Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất (246.853,1 m2) và phần đất Nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất (243.912 m2), thành tiền là 1.467,7 tỉ đồng. Công ty Cổ phần Thẩm định giá và Tư vấn đầu tư xây dựng Thế Hệ Mới thẩm định lại theo chứng thư thẩm định số 246/CT-THM ngày 19/4/2016 thì toàn bộ 494.047,10 m2 đất (bao gồm cả đất nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất) nhân với 2.506.457 đồng/m2 được 1.238.307.738.000 đồng và Công ty cổ phần dịch vụ đấu giá Nam Sài Gòn lấy kết quả này đấu giá cho đến khi đấu giá thành.
Còn tại kết quả chứng thư thẩm định giá của Công ty CP thẩm định giá VTC số 0073.09/20/CT-VTC ngày 14/9/2020 đã thẩm định tài sản tại thời điểm tháng 3/2017 đối với tài sản đấu giá cho thấy giá là 2.764.157.000.000đ đối với đất Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất là 243.912m2 (218.964,7m2 + 24.947,3m2).
Rõ ràng, từ những sai phạm nếu trên khi đấu giá Quyền sử dụng đất ba dự án thuộc Chủ đầu tư là Công ty Thiên Phú ở Bình Dương của Agribank Chợ Lớn và Công ty Nam Sài Gòn, đã gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho nhà nước và doanh nghiệp là hơn 2.723 tỷ đồng. Tính riêng dự án KDC Hoà Lân đã gây thất thoát tài sản cho Nhà nước và doanh nghiệp hơn 1.490 tỷ đồng. Câu hỏi mà dư luận đang quan tâm là ai sẽ phải chịu trách nhiệm trước những thiệt hại này.
Mạnh Tiến